ภาวะการคลอดยาก หมายถึง การที่แม่สุนัขไม่สามารถคลอดลูกออกมาได้ตามธรรมชาติ โดยลูกสุนัขอาจยังมีชีวิตอยู่ หรือเสียชีวิตแล้วก็ได้
การคลอดลูกในแม่สุนัขแบ่งเป็น 3 ระยะดังนี้
ระยะที่ 1 ในระยะนี้ แม่สุนัขมักมีอาการเบื่ออาหาร กระวนกระวาย หอบ พบพฤติกรรมคล้ายหาที่คลอด หัวนมขยาย บีบหัวนมจะมีน้ำนมไหลออกมา
ระยะที่ 2 เป็นระยะที่ปากมดลูกเปิดขยายเต็มที่ แม่สุนัขจะเริ่มเบ่ง และมีของเหลวสีน้ำตาไหลออกจากช่องคลอด ท่าคลอดที่ปกติ คือในลักษณะหัว หรือท้ายออกก่อนในแนวยาวของลำตัว ลูกสุนัขแต่ละตัวควรคลอดออกมาห่างกันประมาณ 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง บางครั้งอาจยาวนานถึง 4 ชั่วโมงได้
ระยะที่ 3 เป็นระยะที่มีการขับรกออกมา โดยออกตามหลังการคลอดของแต่ละตัวในเวลาประมาณ 5-15 นาที
สาเหตุของการคลอดยาก
ปัจจัยจากลูก เช่น
1. ลูกมีขนาดใหญ่เกินไป เช่น สุนัขพันธุ์หน้าสั้นซึ่งมักพบลักษณะของหัวและไหล่ที่ใหญ่
2. ลูกมีการเจริญภายในครรภ์ที่ผิดปกติ
3. ตัวอ่อนมีลักษณะการวางตัวที่ผิดปกติ
ปัจจัยจากแม่ เช่น
1. ขนาดของช่องเชิงกรานแคบ หรือเคยมีการแตกหักของช่องเชิงกราน
2. ความผิดปกติของช่องคลอด
3. เคยมีประวัติการผ่าคลอดมาก่อน
4. มีความผิดปกติของมดลูก เช่น ภาวะมดลูกเฉื่อย / มดลูกบิด / มดลูกมีการฉีกขาด
5. เพิ่งมีลูกเป็นครอกแรก ทำให้ยังคลอดเองไม่เป็น
การวินิจฉัย
1. การเอ็กซเรย์ เพื่อดูขนาดช่องเชิงกรานแม่และขนาดตัวของลูกสุนัขเมื่อเทียบกับช่องเชิงกรานของแม่ รวมถึงจำนวนและการวางตัวของลูกสุนัข แล้วจึงประเมินความเป็นไปได้ในการคลอดเอง
2. การอัลตราซาวด์ เป็นการตรวจการมีชีวิตของลูก โดยการวัดอัตราการเต้นของหัวใจ
3. การตรวจวัดระดับแคลเซียมในกระแสเลือด เพื่อดูว่ามีภาวะระดับแคลเซียมในเลือดต่ำอันเป็นสาเหตุโน้มให้เกิดภาวะ มดลูกเฉื่อยหรือไม่
การรักษา
การรักษาทางยา
1. การให้ฮอร์โมน Oxytocin เพื่อกระตุ้นการบีบตัวของมดลูก เหมาะสำหรับ ภาวะมดลูกเฉื่อยจากสาเหตุต่างๆ
2. การให้แคลเซียมเสริมเข้าทางหลอดเลือดดำ เพื่อเพิ่มการบีบตัวของมดลูก เหมาะสำหรับ ภาวะมดลูกเฉื่อยจากภาวะระดับแคลเซียมในเลือดต่ำ
การรักษาโดยการผ่าตัด
การผ่าคลอด เหมาะสำหรับ ภาวะมดลูกเฉื่อยจากภาวะการอุดตันอันมีปัจจัยจากแม่หรือลูก หรือทั้ง 2 ปัจจัย หรือในกรณีที่รักษาทางยาแล้วไม่ได้ผล
เจ้าของควรพาแม่สุนัขมาหาหมอเมื่อมีอาการคลอดยาก ดังนี้
• เมื่อมีการตั้งท้องนานเกินกว่า 66 วันนับจากวันที่ตกไข่
• เมื่อมีการเบ่งคลอดอย่างรุนแรง นานเกินกว่า 30 นาทีแล้วแต่ไม่พบตัวลูกสุนัขออกมา
• เมื่อมีการเบ่งคลอดในระยะที่ 2 เป็นระยะๆ นานถึง 4 ชั่วโมงแล้วไม่พบลูกสุนัขออกมา หรือลูกสุนัขแต่ละตัวคลอดห่างกันเกิน 2 ชั่วโมง
• เมื่อพบของเหลวสีเขียวเข้ม จากการที่รกลอกหลุดจากมดลูกแล้ว ลูกสุนัขตัวแรกจะถูกคลอดออกมาภายใน 1-2 ชั่วโมง หากไม่พบควรพามาพบสัตวแพทย์
Post a comment